Sixth Industrialization and Awajima Fruit Farm
แนวคิดเรื่องอุตสาหกรรมที่ 6 (Sixth Industrialization) คือแนวคิดของญี่ปุ่นตั้งแต่ปีค.ศ. 2010 ซึ่งเป็นนิยามของ “ศาสตราจารย์ นาราโอมิ อิมามุระ” มหาวิทยาลัยโตเกียว เป็นการทำให้เกษตรกรกลายมาเป็นผู้ประกอบการด้วยตนเองโดยสูตร 1 x 2 x 3 = 6 โดย 1 คือ ภาคเกษตร 2 คือ การผลิตและการแปรรูป และ 3 คือ การตลาด เริ่มตั้งแต่การเพาะปลูกแล้วนำผลิตผลมาแปรรูปและหาช่องทางการจำหน่ายตามความต้องการของตลาด เมื่อเกษตรกรสามารถใช้ประโยชน์จากทรัพยากรในพื้นที่ชนบทจะสามารถสร้างรายได้แก่ชุมชน สามารถพึ่งตนเองได้เกิดเป็นธุรกิจเกษตร (Agri-business) สามารถประกอบการได้อย่างยั่งยืน หน่วยงานที่ส่งเสริมแนวคิดนี้คือ กระทรวงเกษตร ป่าไม้ และประมง ของประเทศญี่ปุ่น (MAFF) โดยการตั้งกองทุนพัฒนาทางการเกษตรให้การสนับสนุนด้านการเงิน การลงทุนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ เพิ่มช่องทางจำหน่าย และการประชาสัมพันธ์ต่าง ๆ
เรามาดูตัวอย่างอุตสาหกรรมที่ 6 (Sixth Industrialization) กัน คือ Awajima Fruit Farm ซึ่งเป็นฟาร์มผลไม้ในเมือง Awaji จังหวัด Hyogo มีผลไม้ที่ปลูกหลากหลาย ได้แก่ บลูเบอร์รี มะเดื่อ มันเทศ สตรอเบอร์รี ส้ม และองุ่น ฟาร์มนี้มีการปลูกผลไม้หลากหลายตามฤดูกาลทั้งส้ม สตรอเบอรี่ บลูเบอรี่ องุ่น และอื่น ๆ เปิดให้ชมและเก็บผลไม้ทุกวันในช่วง ตั้งแต่เวลา 9:00-15:00 น. ทั้งยังขายผลไม้สดและผลไม้แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น แยม เบเกอรี่
เมื่อเดินทางมาถึง จะพบทางเข้าชมสวนผลไม้ มีป้ายแสดงรูปผลไม้ น่ารักมาก ๆ เลี้ยวเข้าไปเลยค่ะ

ลักษณะของสวนผลไม้จะเป็นโรงเรือนขนาดย่อม ๆ อยู่ด้านหน้า สวนผลไม้จะอยู่ด้านหลัง ซึ่งจะมีเจ้าหน้าที่มาต้อนรับ เมื่อไปถึงก็จะได้รับถังใส่น้ำสำหรับล้างผลไม้ จานกระดาษและนมข้นหวานหนึ่งถ้วย เจ้าหน้าที่จะพาเดินแถวเข้าไปในโรงเรือน ซึ่งจะแบ่งโซนไว้ ส่วนด้านหน้าจะเป็นต้นอ่อนยังไม่ให้เก็บกิน จะต้องเข้าไปด้านใน มีประมาณ 6 แถวใหญ่ ๆ ที่สามารถเก็บกินได้
ตามมาดูกันว่าวันนี้เราจะไปชิมผลไม้อะไร?
เฉลย สตรอเบอรี่นั่นเอง ลูกใหญ่มว้ากกกกกก
พวกเราถืออุปกรณ์เดินแถวเข้าไป จากนั้นต่างคนก็ต่างสาละวนกับการเลือกเก็บสตรอเบอรี่แล้วทานกันสด ๆ เลย
สตรอเบอรี่ที่ปลูกที่นี่มีทั้งหมด 6 สายพันธุ์ ซึ่งจะมีสี กลิ่น และรสชาติที่แตกต่างกันออกไป มีทั้งลูกเล็กและลูกใหญ่ แต่หวานอร่อยทั้งหมดเลย วิธีการเก็บสตรอเบอรี่คือ ให้ใช้สองนิ้วบิดที่ขั้ว หมุนรอบเดียวสตรอเบอรี่ก็จะหลุดจากขั้วแล้ว วิธีนี้จะช่วยทำให้ต้นสตรอเบอรี่ไม่ถูกดึงทิ้งด้วยมือของพวกเราจนมันช้ำมาก
หลากหลายสายพันธุ์แต่หอมหวานอร่อยยยยย
ดูขนาดของลูกสตรอเบอรี่เมื่อเทียบกับหน้าเราสิคะ กินสด ๆ ฟินมากคร่า
โอ้ว จอร์จมันยอดมาก พวกเราบางคนทานกันได้ถึง 20 ลูกเลยทีเดียว เมื่อเก็บสตรอเบอรี่ทานกันจนอิ่มหนำสำราญแล้ว เราก็จะไปดูที่จุดสุดท้ายคือ การแปรรูปผลิตผลสตรอเบอรี่จากไร่เป็นผลิตภัณฑ์และจำหน่ายเอง ตามแนวคิดของ อุตสาหกรรมที่ 6 (Sixth Industrialization) โดยเกษตรกรทำโรงเรือนเป็นห้องใหญ่ ๆ เป็นลักษณะของที่นั่งรับประทานผลไม้และขนม (Café) เพื่อเป็นจุดจำหน่ายผลิตภัณฑ์มีทั้งผลไม้สด ได้แก่ ส้มซึ่งมีชื่อเสียงในเขตนี้ แยมผลไม้ และผลิตภัณฑ์เบเกอรี่จากผลไม้ตามฤดูกาล
เกษตรกรมีการทำผลิตภัณฑ์แยมผลไม้ จากสตรอเบอรี่ และส้ม เนื่องจากมีผลไม้บางส่วนที่สุกก่อนการเก็บเกี่ยว ไม่สามารถนำไปจำหน่ายสดได้ จึงถูกนำมาแปรรูปเป็นแยมผลไม้บรรจุขวดไว้จำหน่ายที่ร้านค้า ภายในห้องกระจกเราจะสามารถมองเห็นขั้นตอนการทำขนมเค้กและพายชนิดต่าง ๆ ที่ทำจากผลไม้สดจากฟาร์มหลายชนิด การเห็นบรรยากาศสดๆ ในการทำขนมจากผลไม้ในฟาร์ม จะช่วยเพิ่มประสบการณ์ให้ลูกค้าและเพิ่มมูลค่าของสินค้าขึ้นได้
ปิดท้ายทริปแสนสนุกและอร่อยด้วยรอยยิ้มประทับใจจากพวกเรา Domo Arigato gozaimasu!
บทความโดย : ผศ.ดร. อัจฉรา เกษสุวรรณ
* ติดตาม series โครงการศึกษาดูงานในต่างประเทศ AITM Field Trip 2018 ในเขตคันไซ ประเทศญี่ปุ่น ได้ที่ http://aitm.agro.ku.ac.th/press/index.php/category/activities/aitm-field-trips/ และ #aitmfieldtrip2018